Khung giá đất và bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024

Để hoàn thiện chính sách tài chính về đất đai, cơ chế xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, các cơ chế kiểm tra, giám sát của Trung ương và Hội đồng nhân dân trong việc xây dựng bảng giá đất, Luật Đất đai năm 2024 đã bãi bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ và quy định bảng giá đất được xây dựng hằng năm.

Mục lục bài viết

1. Khung giá đất là gì?

Điều 113 Luật Đất đai 2013 quy định khung giá đất là giá đất do Chính Phủ ban hành định kỳ 05 năm một lần đối với từng loại đất, theo từng vùng. Trong thời gian thực hiện khung giá đất mà giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp.

Như vậy, Khung giá đất là các quy định của Chính phủ xác định giá đất từ tối thiểu đến tối đa cho từng loại đất cụ thể và là cơ sở để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh làm căn cứ xây dựng và công bố bảng giá đất ở từng địa phương áp dụng để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tính giá trị tài sản khi giao đất, tiền thuế sử dụng đất và thuế chuyển quyền sử dụng đất

Tuy nhiên, quy định về Khung giá đất đã bị bãi bỏ tại Luật Đất đai 2024, giá đất được xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Đây là điểm nổi bật trong luật đất đai sửa đổi. Về cơ bản những người sở hữu đất sẽ có lợi hơn, doanh nghiệp bất động sản cũng sẽ dễ dàng hơn để giải phóng mặt bằng theo cơ chế thị trường và tăng thu thuế cho Nhà nước.

2. Giá đất được xác định như thế nào theo Luật Đất đai 2024

Luật đất đai 2024 quy định cơ chế xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, bãi bỏ khung giá đất nhưng vẫn còn bảng giá đất. Tuy nhiên, bảng giá đất được xây dựng hằng năm và bảng giá đất lần đầu được công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026, được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất từ ngày 01/01 của năm tiếp theo; việc xây dựng bảng giá đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất.

Đồng thời, Luật đất đai 2024 quy định rõ Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phải ban hành quyết định giá đất cụ thể trong thời gian không quá 180 ngày kể từ thời điểm xác định giá đất đối với các trường hợp Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất, điều chỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, điều chỉnh quy hoạch chi tiết.

Đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phải ghi giá đất trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất.

3. Bãi bỏ khung giá đất mang lại ý nghĩa gì?

Giảm thiệt hại cho người dân và đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng

Khung giá đất thấp hơn nhiều so với giá thị trường dẫn đến bất cập khi thu hồi đất, giá đền bù quá xa giá thị trường. Do vậy, công tác giải phóng mặt bằng gặp khó khi giá đền bù quá chênh lệch với giá thị trường khiến người bị thu hồi đất thiệt thòi và không đồng thuận khiến các dự án kinh tế – xã hội; dự án công cộng, các công trình còn gặp nhiều khó khăn, chậm tiến độ. Do đó, việc bỏ khung giá đất giúp người dân nhận được giá trị bồi thường cao hơn và công tác giải phóng mặt bằng được đẩy nhanh.

Tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước

Hiện nay khung giá đất của Chính phủ và bảng giá đất của UBND cấp tỉnh vẫn thấp hơn giá đất trên thị trường ở mức đáng kể. Khi khung giá đất và bảng giá đất thấp hơn thị trường thì thu thuế về đất đai sẽ giảm. Do đó, việc bãi bỏ khung giá đất giúp Nhà nước thất thu thuế, tăng ngân sách nhà nước góp phần giải quyết các vấn đề an sinh, phúc lợi xã hội về các đối tượng theo chính sách.

Việc hoàn thiện cơ chế xác định giá đất của Luật Đất đai năm 2024 đã thể chế hóa cơ bản các nội dung của Nghị quyết số 18-NQ/TW với 05 quan điểm, 03 mục tiêu tổng quát, 06 mục tiêu cụ thể, 06 nhóm giải pháp và 08 nhóm chính sách lớn trong hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về đất đai. Đây là điểm mới nổi bật và là một bước đột phá lớn trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất, tạo nên thay đổi căn bản về những vấn đề kinh tế.

Như vậy, Luật Đất đai 2024 có nhiều thay đổi và tác động lớn khi bãi bỏ khung giá đất. Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực vào ngày 01/01/2025 nên có nhiều thời gian cho để tìm hiểu, đề ra kế hoạch và mục tiêu sử dụng đất, thực hiện đầu tư một cách hợp lý và hiệu quả.