Luật Đất đai 2024 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp bất thường lần thứ năm thông qua ngày 18/01/2024 và sẽ có hiệu lực vào ngày 01/01/2025 với rất nhiều sự thay đổi so với Luật Đất đai 2013. Một trong các nội dung thay đổi đó là thủ tục hòa giải cơ sở tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp, Hãng Luật Bạch Tuyết xin phân tích cụ thể dưới đây.
Luật Đất đai 2024 quy định bắt buộc các bên tranh chấp phải thực hiện hòa giải cơ sở tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp trước khi khởi kiện tại Tòa hoặc yêu cầu Cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Trừ trường hợp địa bàn không thành lập đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc UBND cấp huyện thì không thực hiện thủ tục hòa giải cơ sở này.
Mục lục bài viết
1. Về thời hạn thực hiện hòa giải cơ sở
Theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 235 Luật Đất đai 2024 thì thời hạn thực hiện hòa giải cơ sở tại Ủy ban nhân dân cấp xã là không quá 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai.
Như vậy, Luật Đất đai 2024 đã rút ngắn thời hạn hòa giải cơ sở xuống chỉ còn 30 ngày thay vì 45 ngày như Luật Đất đai 2013.
2. Về Hội đồng hòa giải cơ sở
Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai tại cơ sở gồm:
– Chủ tịch Hội đồng: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND cấp xã
– Thành viên Hội đồng:
+ Đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã;
+ Công chức địa chính xã;
+ Người sinh sống lâu năm biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất tranh chấp (nếu có);
+ Đại diện tổ chức, cá nhân khác (tùy từng trường hợp cụ thể, nếu có);
Tại đây, một điểm rất mới trong quy định của Luật Đất đai 2024 là cho phép mời người sinh sống lâu năm biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất tranh chấp tham gia vào Hội đồng hòa giải. Điều này cho thấy các nhà làm luật khi soạn thảo Luật Đất đai 2024 đã đặt trọng tâm vào chất lượng, kết quả của thủ tục này. Trong những năm qua, các tranh chấp đất đai diễn ra thường xuyên và chiếm tỷ lệ lớn trong số các vụ tranh chấp. Và việc hòa giải cơ sở tại UBND cấp xã chỉ được thực hiện với tính chất là thủ tục bắt buộc mà không quá quan trọng đến chất lượng, kết quả. Bằng chứng là những tranh chấp đất đai có thể giải quyết thông qua thủ tục hòa giải cơ sở là rất hiếm, dường như không thể hòa giải thành rồi sau đó một trong các bên tiến hành thủ tục khởi kiện tại Tòa hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp tiếp đến Cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Như vậy, chúng tôi đánh giá quy định này là một thay đổi tích cực trong Luật Đất đai 2024, có thể góp phần giúp việc hòa giải cơ sở tại UBND cấp xã diễn ra hiệu quả hơn.
3. Quy trình hòa giải cơ sở
Bước 1: Đương sự gửi đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai đến UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp;
Bước 2: Sau khi nhận được đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai, Chủ tịch UBND cấp xã thành lập Hội đồng hòa giải cơ sở với các thành viên như đã nêu tại phần 2.
Bước 3: Hòa giải
Bước 4: Hội đồng hòa giải cơ sở phải lập biên bản hòa giải thành/hòa giải không thành có chữ ký của các bên tham gia hòa giải và xác nhận của UBND cấp xã. Biên bản hòa giải được gửi đến các bên tranh chấp, lưu tại UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp;
Trường hợp hòa giải không thành mà một hoặc các bên tranh chấp không ký vào biên bản thì Chủ tịch Hội đồng, các thành viên tham gia hòa giải phải ký vào biên bản, đóng dấu của UBND cấp xã và gửi cho các bên tranh chấp.
Bước 5: Trong trường hợp hòa giải thành và kết quả hòa giải làm thay đổi hiện trạng về ranh giới, diện tích, người sử dụng đất thì trong thời hạn 30 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản công nhận kết quả hòa giải thành, các bên tham gia hòa giải phải gửi văn bản công nhận kết quả hòa giải thành đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện việc đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định.
Trên đây là bài viết về chủ đề “Thủ tục hòa giải cơ sở theo quy định của Luật Đất đai 2014” của Hãng Luật Bạch Tuyết.
Nếu có thắc mắc gì liên quan đến chủ đề trên hoặc vướng mắc ở các lĩnh vực pháp lý khác, Quý Khách hàng liên hệ với chúng tôi thông qua thông tin sau:
– Địa chỉ:
+ Trụ sở chính: 1132 Lê Đức Thọ, phường 13, quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.
+ Chi nhánh Phú Nhuận: 529/122 Huỳnh Văn Bánh, Phường 13, quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh.
– Số điện thoại: 094.994.0303, 098.743.1347 hoặc 0376019226.
– Fanpage: Hãng Luật Bạch Tuyết; Hãng Luật Bạch Tuyết – Chi nhánh Phú Nhuận
Bài viết liên quan:
– Nhờ đứng tên giùm bất động sản – Quy định của pháp luật và rủi ro pháp lý như thế nào?
– Cá nhân không trực tiếp canh tác có được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa?
