Xây Nhà Không Có Giấy Phép Xây Dựng Bị Xử Phạt Như Thế Nào?

Mục lục bài viết

1. Giấy phép xây dựng là gì?

Theo quy định tại khoản 17 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 thì Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời công trình.

Giấy phép xây dựng gồm 04 loại là:

Giấy phép xây dựng mới;
Giấy phép sửa chữa, cải tạo;
Giấy phép di dời công trình;
Giấy phép xây dựng có thời hạn.

2. Lý do khi xây dựng nhà phải có giấy phép xây dựng?

Xây nhà không có giấy phép xây dựng bị phạt như thế nào?

Đây là thủ tục pháp lý mà theo quy định của pháp luật bắt buộc phải thực hiện (trừ các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng);
Giảm thiểu các rủi ro xảy ra khi tranh chấp liên quan đến việc xây dựng công trình;
Giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý được công tác xây dựng, kiểm soát việc xây dựng có phù hợp với quy hoạch hay không,…

3. Các trường hợp xây nhà phải có giấy phép xây dựng

Theo quy định của khoản 1 Điều 30 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, các công trình sau đây sẽ được miễn giấy phép xây dựng:

Công trình bí mật nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp;
Công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị – xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư xây dựng;
Công trình xây dựng tạm theo quy định tại Điều 131 của Luật Xây dựng 2014;
Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nội dung sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường;
Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ;
Công trình xây dựng nằm trên địa bàn hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị phù hợp với quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
Công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng và đáp ứng các điều kiện về cấp giấy phép xây dựng theo quy định của Luật này;
Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 07 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 07 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa;

Như vậy, trường hợp nhà không thuộc công trình được miễn giấy phép xây dựng nêu trên đây thì buộc phải xin giấy phép xây dựng.

4. Xây nhà không có giấy phép xây dựng bị xử lý như thế nào

Theo quy định tại khoản 4, khoản 7 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP thì khởi công xây dựng, tổ chức thi công xây dựng không có giấy phép xây dựng mà theo quy định phải có giấy phép xây dựng thì bị xử phạt như sau:

a) Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;

c) Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.

Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 15, khoản 16 Điều 16, Điều 81 Nghị định 16/2022/NĐ-CP thì tùy từng trường hợp mà người có hành vi vi phạm có thể bị áp dụng thêm biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phá dỡ công trình, phần công trình đang xây dựng, cụ thể:

Trường hợp công trình đang thi công xây dựng đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng: Người có hành vi vi phạm phải dừng thi công xây dựng công trình. Tiếp theo đó, trong thời hạn 90 ngày đối với dự án đầu tư xây dựng, 30 ngày đối với nhà ở riêng lẻ tính từ ngày ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, người vi phạm phải hoàn thành hồ sơ đề nghị cấp Giấp phép xây dựng. Hết thời hạn nêu trên đây mà người vi phạm không xuất trình Giấy phép xây dựng được cấp thì sẽ bị người có thẩm quyền xử phạt ra thông báo yêu cầu thực hiện biện pháp buộc tự phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm. Trường hợp không tuân thủ thì sẽ bị cưỡng chế xử lý.
Trường hợp công trình đang thi công xây dựng không đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng: Người có hành vi vi phạm sẽ bị buộc phải tự phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm. Trường hợp không tuân thủ thì sẽ bị cưỡng chế xử lý.

Tóm lại, trường hợp xây dựng nhà không xin Giấy phép xây dựng mặc dù không thuộc trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng thì sẽ bị xử phạt hành chính với hình thức phạt tiền. Ngoài ra, nếu nhà đang xây dựng đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng thì người xây dựng buộc phải xin giấy phép xây dựng trước khi tiếp tục thi công, trường hợp không làm thủ tục cấp phép xây dựng trong thời gian yêu cầu hoặc nhà xây dựng không đủ điều kiện cấp Giấy phép xây dựng thì sẽ bị buộc áp dụng thêm biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo dỡ.

Trên đây là tư vấn của Hãng luật Bạch Tuyết về chủ đề “Xây nhà không có giấy phép xây dựng bị xử phạt như thế nào?”, Quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào khác hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:

1/ Trụ sở: 1132 Lê Đức Thọ, Phường 13, quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh