Sử dụng trái phép hình ảnh của người khác

Lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin, nhiều người bắt đầu kiếm tiền qua mạng bằng cách làm vlog trên youtube. Trên thực tế vì mục đích “câu like”, “câu view”, “kiếm tiền” cũng như do thiếu hiểu biết pháp luật mà các youtuber đã tự ý chụp ảnh, quay lén người khác để sáng tạo nội dung nên các vlog của mình. Sử dụng nội dung chứa hình ảnh của người khác để đăng tải lên youtube mà không có sự đồng ý của người đó được xem là hành vi trái pháp luật do sử dụng trái phép hình ảnh của người khác. Hành vi này có thể bị xem xét xử lý dân sự, hình sự tùy vào tính chất, mức độ của nội dung đó.

Mục lục bài viết

* Xử lý dân sự:

Tại Điều 32 Bộ Luật dân sự 2015 quy định quyền của cá nhân đối với hình ảnh thì cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình, việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý, trường hợp sử dụng với mục đích kinh doanh thương mại thì phải trả thù lao cho người có hình ảnh được sử dụng đó theo thỏa thuận. Ngoài ra, Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Do đó, mọi hành vi sử dụng hình ảnh, công khai đời sống riêng tư của người khác dưới bất kỳ hình thức nào mà không có sự đồng ý (trừ những trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều 32) đều là hành vi trái pháp luật.

Khi có hành vi này, người vi phạm có trách nhiệm gỡ bỏ ngay lập tức những nội dung vi phạm đến hình ảnh của người khác, bồi thường thiệt hại do hành vi của mình gây ra và phải xin lỗi, cải chính công khai theo quy định tại Điều 307, Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015.

Ngoài ra, người vi phạm còn bị xử phạt vi phạm hành chính như sau: Tại Điểm e, Khoản 3, Điều 102 nghị định 15/2020/NĐ-CP có quy định hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật sẽ bị phạt từ 10.000.000 – 20.000.000 triệu đồng. Đồng thời, Khoản 2, Điều 101 Nghị định này cũng quy định hành vi tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị phạt từ 20.000.000 – 30.000.000 triệu đồng.

* Xử lý hình sự:

Tùy theo mức độ vi phạm, người tự ý sử dụng thông tin, hình ảnh của người khác có thể bị xử lý hình sự theo các tội sau:

Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông;
Tội làm nhục người khác;
Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy.

STT	TỘI	HÌNH PHẠT TỐI ĐA	CƠ SỞ PHÁP LÝ
01	Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông	Phạt tù đến 07 năm	Điều 288 Bộ luật hình sự
02	Tội làm nhục người khác	Phạt tù đến 05 năm	Điều 155 Bộ luật hình sự
03	Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy	Phạt tù đến 15 năm	Điều 288 Bộ luật hình sự

Ngoài ra, các hành vi phát tán, chia sẻ nội dung không lành mạnh, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc dẫn đến việc trẻ em làm theo và gây hậu quả đáng tiếc sẽ bị xử phạt theo quy định tại Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.”

Do đó, để bảo vệ bản thân thì người có thông tin, hình ảnh bị sử dụng trái phép có quyền yêu cầu tòa án buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật. Người có thông tin, hình ảnh bị sử dụng trái phép cũng có thể tố cáo hành vi sử dụng trái phép hình ảnh của người khác đến Cơ quan công an có thẩm quyền để được xử lý.

Các chế tài xử phạt các hành vi sử dụng trái phép hình ảnh, của người khác để “câu like”, “câu view”, “kiếm tiền” như hiện nay đã đủ sức răn đe, bởi mức phạt đã tăng lên khá nhiều so với các quy định trước đây.